Tema 1: Distinción básica entre o singular e o plural. A formación do plural
- GALEGO.-
Antes de comezar co primeiro tema deste proxecto, debemos explicar que son os substantivos para poder posteriormente centrarnos na distinción do seu singular e plural.
Os substantivos constitúen unha clase de palabras que designan seres, conceptos, entidades e obxectos do mundo extralingüístico. Constan dunha raíz (ou lexema) que lles achega o significado léxico, e tamén morfemas de xénero e número. O xénero designa se un substantivo é masculino ou feminino. Son a unidade referencial básica da oración.
Nós ímonos centrar no número dos substantivos.
Agora, comezamos co primeiro tema:
O singular designa un individuo ou obxecto, mentres que o plural, designa máis de un. O singular non ten unhas terminacións específicas, polo que podemos dicir que está representado cun morfo cero, por exemplo: rapaz-Ø .
Para facer o plural dun substantivo rematado en vogal, empregamos o morfo -s, por exemplo de cachelo, cachelos.
Cando o substantivo remata en 'n' ou 'm', como no caso de canón, o plural faise engadindo o morfo -s. Así pois, de canón, canóns.
Se o substantivo remata en 'r' ou 'z' o plural fórmase engadindo -es. V.gr.: construtor, construtores.
INCISO DE EXPLICACIÓN:
Esdrúxula: x _ _
Grave: _ X _
Aguda: _ _ X
As palabras que sexan agudas e rematen en 's', como revés, engades -es para facer o plural. Deste xeito de revés, reveses.
Cando unha palabra é grave, esdrúxula ou algunha aguda e monosílabos e remata en 's',, forman o plural co determinante. Por exemplo, lapis: un lapis, catro lapis.
Se o substantivo remata en -l, e é monosílabo, fai o plural engadindo -es (mal/males); se é un polisílabo agudo, cambian -l por -is (aval/avais); se son substantivos graves rematados en -l fan o plural engadindo -es ( réptil, réptiles).
Na categoría de número, podemos distinguir diferentes valores semánticos:
- Hai substantivos que se empregan indistintamente en singular e en plural, sen variación do seu significado. V.gr.: a tesoura/ as tesouras.
-Outros substantivos só posúen unha forma singular, e no caso de aparecer en plural teñen outros matices nos seus significados: abstracto fronte a concreto : beleza/ belezas, amor/ amores.
-Hai algúns substantivos que teñen tanto singular como plural, máis o seu significado varía, como por exemplo: o miolo (o núcleo de algo) / os miolos (o cerebro).-
Dentro das palabras simples algunhas non teñen flexión de número. Por exemplo:
- en singular: plebe, éter, cénit...
- en plural: cóxegas...
Nas palabras compostas, podemos diferenciar tres maneiras de formar o plural:
- Cando é un substantivo máis un adxectivo, faise o plural nos dous elementos:
Garda Civil/ Gardas Civís.
2. Cando é un verbo ou unha palabra invariábel máis un substantivo, faise o plural do segundo elemento da composición:
chuchamel/chuchameles.
3. Cando a palabra está composta por dous substantivos que poden levar ou non a preposición de para facer a unión. Cando non levan preposición, a unión indícase cun guión. (estrela do mar/ coche-cama), o plural realízase no primeiro elemento da composición:
estrelas de mar/ coches-cama.
- ENGLISH:
Basic distinction between singular and plural. The plurals.
Before starting with lesson 1, we should explain the concept of nouns to understand the distinction between the singular and the plural.
Nouns are a type of words that designate beings, concepts, entities, and non-linguistic objects. Nouns consists of lexeme (it provides lexical meaning) and the morphemes of gender and number. The gender that designates whether a noun is masculine or feminine. Is the main element on the sentence. We are going to focus the lesson on the number of nouns.
Now, let’s start with the first lesson:
The singular designate and individual or an object, while the plural designates two or more. The singular doesn’t have specific endings, so we can say it is represented with “morpho zero”, for example: rapaz-Ø .
To create the plural of a noun finished in vowel, we use the morpho -s, for example: cachelo, cachelos
When the noun ends with ‘n’ or ‘m’, for example in “canón”, the plural is made with the morpho ‘s’. For example: canón, canóns
If the noun ends in ‘r’ or ‘z’ the plural is made adding ‘es’. V. gr.: construtor, construtores.
Esdrúxula: x _ _
Grave: _ X _
Aguda: _ _ X
The “agudas” words with an “s” ending, as ‘revés’, you add -es to make the plural. Thus, revés, reveses.
When a word is “grave”, “esdrúxula”, ou some “agudas” or ends in ‘s’ they form the plural with the determiner. For example, lapis: un lapis, catro lapis.
If the noun ends with -l and it is monosilabic, it makes the plural adding -es (mal/males); if it is a polisilable “agudo”, the “-l” changes into a “-is” (aval/avais); if they are graves nouns finished in -l they make the plural adding -es (réptil/réptiles).
In the number category we can identify different semantic values:
-There are nouns interchangeably used in singular and in plural, without variation in their meaning. V. gr.: a tesoura/as tesouras.
-Other nouns only have a singular form, and in case of having plural, they have other nuances: abstract vs concrete: beleza/belezas, amor/amores.
-There are some nouns that have singular and plural, but their meaning changes, for example: o miolo (the core of something) / os miolos (the brain).
In the “palabras simples” some does not have number bend. For example:
- In singular: plebe, éter, cenit…
- In plural: cóxegas…
In the composed (compuestas) nouns, we can differentiate three ways of making the plural:
- When it is a noun plus and adjective, the plural is applied in both elements:
Garda civil/ Gardas civís
2. When there is an verb or an invariable word plus and noun, it makes the plural of the second element:
chuchamel/chuchameles.
3. When a word is composed by two nouns that can have or have not preposition to make the union. When there is no preposition, the union is shown with a dash/hyphen (estrela do mar/ coche-cama), the plural is done with the first element of the structure:
estrelas do mar/ coches-cama.
Comentarios
Publicar un comentario